1. Udziela się na podstawie wstępnej promesy dofinansowania inwestycji z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków Nr Edycja2RPOZ/2023/5689/PolskiLad dotacji Parafii św. Brunona w Giżycku na realizację zadania pn. „Renowacja zespołu zabytkowego Kościoła p.w. Świętego Brunona wraz z plebanią w Giżycku. Działka Nr 194” w wysokości do kwoty 1.871.790,81 PLN (słownie: jeden milion osiemset siedemdziesiąt jeden tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt złotych 81/100) obejmującego prace przy zabytku ujętym w Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Giżycka (Załącznik do Zarządzenia Burmistrza Giżycka Nr 981/2022 z dnia 22 sierpnia 2022 r.)
2. Na przyznaną dotację składają się:
   1. środki przyznane z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków w wysokości 1.834.354,99 PLN (słownie: jeden milion osiemset trzydzieści cztery tysiące trzysta pięćdziesiąt cztery złote 99/100), co stanowi 98% dotacji,
   2. środki własne z Budżetu Powiatu Giżyckiego na 2024 r. w wysokości 37.435,82 zł (słownie: trzydzieści siedem tysięcy czterysta trzydzieści pięć złotych 82/100), co stanowi 2% dotacji.

 

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1325) w związku z art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 107) uchwala, co następuje:

stwierdza się nieważność uchwały Nr LXI.366.2024 Rady Powiatu w Giżycku z dnia 25 stycznia 2024 r. w sprawie udzielenia dotacji Parafii św. Brunona w Giżycku na realizację zadania pn. „Renowacja zespołu zabytkowego Kościoła p.w. Świętego Brunona wraz z plebanią w Giżycku. Działka Nr 194.”.

 

UZASADNIENIE

 

Rada Powiatu w Giżycku w dniu 25 stycznia 2024 r. podjęła uchwałę Nr LXI.366.2024 w sprawie udzielenia dotacji Parafii św. Brunona w Giżycku na realizację zadania pn. „Renowacja zespołu zabytkowego Kościoła p.w. Świętego Brunona wraz z plebanią w Giżycku. Działka Nr 194.”
W dniu 26 stycznia 2024 r. przedmiotowa uchwała wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie, celem zbadania jej postanowień pod względem zgodności z prawem.
Pismem z dnia 15 lutego 2024 r. zawiadomiono Starostwo Powiatowe w Giżycku, iż uchwała będzie rozpatrywana na posiedzeniu Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie (dalej: Kolegium Izby) w dniu 21 lutego 2024 r.
Zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych w posiedzeniu Kolegium Izby ma prawo uczestniczyć przedstawiciel podmiotu, którego sprawa jest rozpatrywana. Przedstawiciel Powiatu Giżyckiego nie uczestniczył w posiedzeniu Kolegium Izby.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, orzekanie o nieważności uchwał i zarządzeń, w sprawach wymienionych w art. 11 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy, zastrzeżono dla kolegium regionalnej izby obrachunkowej.
Przepis art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych stanowi, że właściwość rzeczowa regionalnych izb obrachunkowych obejmuje uchwały i zarządzenia podejmowane przez organy jednostek samorządu terytorialnego w sprawach zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

 

Kolegium Izby badając przedmiotową uchwałę stwierdziło, co następuje:

 

W § 1 przedmiotowej uchwały wskazano iż cyt. "Udziela się na podstawie wstępnej promesy dofinansowania inwestycji z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków Nr Edycja 2RPOZ/2023/5689/Polski Ład dotacji Parafii św. Brunona w Giżycku na realizację zadania pn. „Renowacja zespołu zabytkowego Kościoła p.w. Świętego Brunona wraz z plebanią w Giżycku. Działka Nr 194” w wysokości do kwoty 1.871.790,81 PLN (słownie: jeden milion osiemset siedemdziesiąt jeden tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt złotych 81/100) obejmującego prace przy zabytku ujętym w Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Giżycka (Załącznik do Zarządzenia Burmistrza Giżycka Nr 981/2022 z dnia 22 sierpnia 2022 r.)".

Kolegium Izby wskazuje, ze ustalenie wysokości dotacji w sposób, w jaki uczyniła to Rada Powiatu w Giżycku w § 1 ust. 1 badanej uchwały, tj. cyt.: „(…) w wysokości do kwoty 1.871.790,81 zł (…)” jest nieprecyzyjne, gdyż określa jedynie górną granicę wielkości dotacji, pozostawiając swobodę ustalenia kwoty udzielanej dotacji od tej granicy w dół. Powoduje to, że beneficjent ubiegający się o dotację nie będzie miał wiedzy, jakiej kwoty dotacji z budżetu gminy może oczekiwać. Brak ustalenia w uchwale, jaka część poniesionych kosztów zadania zostanie sfinansowana z dotacji, pozostawia dowolność organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego, w zakresie określenia wysokości dofinansowania, przy rozpatrywaniu wniosków poszczególnych podmiotów. Tym samym, to Zarząd Powiatu uzyskał kompetencję do określenia wysokości dotacji, co stanowi defacto formę przeniesienia uprawnienia organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego w tym zakresie na organ wykonawczy, co w konsekwencji istotnie narusza art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

W ocenie Kolegium Izby, określenie wysokości dotacji należy do sfery kompetencji organu stanowiącego, zatem nie powinno być kształtowane przez organ wykonawczy. Rada Powiatu w Giżycku zawierając w § 1 ust. 1 przedmiotowej uchwały zapis delegujący na organ wykonawczy określenie wysokości dotacji, wykroczyła poza zakres upoważnienia ustawowego. Kolegium Izby zaznacza, że Rada obowiązana jest działać ściśle w granicach upoważnienia ustawowego. Tymczasem, na podstawie przywołanego postanowienia, Rada scedowała obowiązek określenia wysokości dotacji na Zarząd Powiatu.
Kolegium Izby podnosi, że organ publiczny realizując swoje kompetencje musi uwzględniać treść normy ustawowej. Odstąpienie od tej zasady z reguły stanowi istotne naruszenie prawa. Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie ugruntował się pogląd dotyczący dyrektyw wykładni norm o charakterze kompetencyjnym. Naczelną zasadą prawa jest zakaz domniemania kompetencji. Należy podkreślić, że normy kompetencyjne (upoważniające) powinny być interpretowane w sposób ścisły, literalny. Jednocześnie niedopuszczalne jest dokonywanie wykładni rozszerzającej przepisów kompetencyjnych oraz wyprowadzanie kompetencji w drodze analogii. Każda uchwała organu władzy publicznej musi odpowiadać wymogom legalizmu — art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, iż „organy władzy publicznej działają na
podstawie i w granicach prawa”, a zatem musi być ona zgodna z obowiązującymi przepisami prawa materialnego.
Zgodnie z ukształtowaną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, przyjąć należy, iż do rodzajów naruszeń przepisów skutkujących nieważnością uchwały bądź zarządzeń organów jednostek samorządu terytorialnego (lub jej części) zaliczyć należy naruszenia: przepisów wyznaczających kompetencje do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego – przez wadliwą ich wykładnię – oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał (wyrok NSA z 11 lutego 1998 r. sygn. II SA/Wr 1459/97).

Mając na uwadze przestawiony powyżej stan faktyczny oraz prawny sprawy, Kolegium Izby stwierdziło, że Rada Powiatu w Giżycku podejmując Nr LXI.366.2024 z dnia 25 stycznia 2024 r. w sprawie udzielenia dotacji Parafii św. Brunona w Giżycku na realizację zadania pn. „Renowacja zespołu zabytkowego Kościoła p.w. Świętego Brunona wraz z plebanią w Giżycku. Działka Nr 194.”, nie dopełniła ciążącego na niej ustawowego obowiązku, w zakresie ustalenia wysokości dotacji, poprzez scedowanie określenia wysokości tej dotacji na Zarząd Powiatu, czym wykroczyła poza zakres upoważnienia ustawowego, wynikającego z art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, co stanowi istotne naruszenie tej normy prawnej, skutkujące stwierdzeniem nieważności ww. uchwały w całości.